جوان آنلاین: پس از اجرای سمفونی «ساحت حماسه» از سوی امیرحسین سمیعی و محمد معتمدی، موومان هفتم این مجموعه با عنوان «راز سرخ» بار دیگر توجهها را به امکان ترکیب میان آهنگسازی سمفونیک و آواز ایرانی جلب کرد. این قطعه که به فیلم تأثیرگذار «اشک هور» تقدیم شده، نمایشی است از پیوند میان موسیقی، سینما و خاطرههای والایی که دفاعمقدس بر جای گذاشته است.
امیرحسین سمیعی (آهنگساز) و محمد معتمدی پس از تماشای «اشک هور» در جشنواره فیلم فجر دریافتند که فضای عاطفی و درونی این فیلم با لحن و ساختار موسیقایی «راز سرخ» همخوانی دارد. بر همین اساس، تصمیم گرفتند قطعه را به مادر شهید علی هاشمی و فیلم تقدیم کنند. فیلم «اشک هور»، روایتی است از زخم، امید و قهرمان حقیقی جنگ مادران شهدا. «راز سرخ» در همراهی با این روایت، تجربهای چندلایه از سوگواری، همبستگی و عبور از تاریخ را رقم میزند.
شعر این قطعه سروده میلاد عرفانپور است که در فضایی حماسی- عاطفی نگاشته شده و با ظرافت در بافت موسیقایی قطعه جای گرفته است. انتساب این اثر به یک سمفونی حماسی، نشانگر ساختار روایی گسترده و پیام اجتماعی آن است و هماهنگی مفهومی شعر با تصاویر فیلم، تأثیر احساسی اثر را برای مخاطب دوچندان میکند.
«راز سرخ» بهعنوان موومان هفتم سمفونی «ساحت حماسه»، در قالبی منسجم و ارکسترال طراحی شده که در آن آواز ایرانی نهتنها حضور دارد، بلکه در مرکز روایت صوتی قرار گرفته است.
این قطعه با تنظیم حسین شریفی و رهبری گروه کر از سوی سرژیک میرزاییان، قطعه با تلفیق سازهای زهی، کر و تکخوان، فضایی حماسی و در عین حال انسانی خلق میکند. این ترکیب صوتی، با درام و لایههای احساسی فیلم هماهنگ است و نقش مهمی در تقویت روایت ایفا میکند.
صدای محمد معتمدی با بهرهگیری از تحریرها و تکنیکهای خاص آواز ایرانی، در میان بافت ارکسترال جاری شده و نهتنها به عنوان یک صدای همراه، بلکه بهعنوان راوی اصلی ظاهر میشود. او با رزونانس کنترلشده و نوانسهای دقیق، فضا را از نظر احساسی و بیانی غنا میبخشد.
«راز سرخ» با سکوت آغاز میشود، با ورود تدریجی سازها و کر به تدریج به اوج میرسد و سپس به فرودی آرام ختم میشود. این مسیر موسیقایی با ریتم درونی روایت فیلم و سیر دراماتیک آن همسوست.
ادغام موسیقی ارکسترال و آواز ایرانی در قالب یک قطعه سینمایی، نشانی است از ظرفیت موسیقی در دیپلماسی فرهنگی و انتقال مفاهیم انسانی. این همکاری هنری نهتنها تجربهای زیباشناسانه ارائه میدهد، بلکه توان آن را دارد که مخاطبانی با سلیقههای متفاوت را به زبان مشترکی از حس و خاطره برساند. در این میان، صدای معتمدی همچون پلی است میان موسیقی سنتی ایرانی و ساختارهای مدرن ارکسترال که توانسته است محتوای اثر را برای مخاطبان مختلف ملموستر کند.
«راز سرخ» اثری است حاصل همافزایی میان شعر، موسیقی و تصویر؛ قطعهای که در آن آواز ایرانی، بر بستر ارکستر سمفونیک، معنا و عمق تازهای مییابد.
«راز سرخ» تنها یک قطعه موسیقایی یا یک همراهی با فیلم نیست، بلکه روایتی از هویت جمعی و حافظهتاریخی ملت ایران که در بستری هنرمندانه جاری شده است. این اثر، با انتخاب سوژهای انسانی و عمیق یعنی مادر شهید و با پرداخت موسیقایی و صوتی متناسب، روایتی شخصی را به بیانی جمعی بدل میسازد. در این مسیر، هم معتمدی بهعنوان خواننده و هم سمیعی بهعنوان آهنگساز، نهتنها احساسات را برمیانگیزند، بلکه به «فهم» و «تأمل» مخاطب نیز میدان میدهند.
جایگاه این اثر را میتوان در امتداد سنتی دانست که در آن هنر متعهد به ارزشها و تاریخ، از مرزهای ژانر عبور میکند. «راز سرخ» نیز مانند برخی آثار شاخص دهههای گذشته، میکوشد تا صدای نسلها باشد؛ نسلی که رنج کشیده، وفادار مانده و اکنون از مسیر هنر، خاطرههایش را بازگو میکند. این اثر گواهی است بر اینکه هنر دینی و انقلابی میتواند با حفظ زبان هنری، عمیق، زیبا و مؤثر باقی بماند.
«اشک هور» فیلم سینمایی درباره انتظار ۲۲ ساله مادر شهید علی هاشمی برای تفحص پیکر پاک اوست. این فیلم به کارگردانی مهدی جعفری و به همتسازمان سینمایی تولید شده و هماکنون از طریق پلتفرمهای نمایش خانگی بهصورت آنلاین اکران شده است.
تقدیم این قطعه به فیلم «اشک هور» نهتنها ادای احترام به سینمای جنگ و مقاومت است، بلکه تجلی نوعی همداستانی هنرمندانه با تاریخ معاصر ایران است که این اثر نشان میدهد در تقاطع موسیقی و سینما، چگونه میتوان با زبان نغمه و تصویر، از رنج، عشق و وطن گفت؛ بیآنکه کلامی زیاد گفت، اما بسیار شنید.